MUSTAFA HAN-II
Babasi : Sultan Mehmed-VI
Annesi : Rabia Gülnüs Sultan
Dogumu : 5 Haziran 1664
Vefati : 20 Aralik
Saltanati : 1695-1703
Annesi : Rabia Gülnüs Sultan
Dogumu : 5 Haziran 1664
Vefati : 20 Aralik
Saltanati : 1695-1703
Osmanli sultanlarinin yirmi ikincisi ve islam halifelerinin seksen yedincisi. 5 haziran 1664'de Istanbulda dogdu. Küçük yastan itibaren devrin en iyi alimlerinden tahsil ve terbiye gördü. Ayrica devlet idareseni ve harp oyunlarini çok iyi ögrendi. Amcasi Ikinci Ahmed Han'in 6 Subat 1695'de vefati üzerine 31 yasinda tahta çikti. Genç Padisah gayretli ve vatan sevgisiyle do- lu idi. nitekim yayinladigi ilk hatt-i humayunda "Zevk ü safa ve rahati kendümüze haram eylemisüzdür" diyordu.
Sultan Mustafa, ceddi kanuni Sultan Süleyman gibi bizzat ordusunun basinda sefere çikmak istiyordu. Devlet adamlari Sultan'in sefere çikmasi halinde büyük masraflar gerekecegini ve kazara bir yenilgi halinde de adinin maglup bir hükümdara çikacagini bildirdiler. Bunun üzerine Sultan Mustafa; " Bana hazine lazim degil. Kuru ekmek yerim. Vucudumu din ugruna feda ederim.Her ne denlü mesakkat arz olinsa, sabr ve tahammül ederim. Hizmet-i ibadullah (halka hizmet tamama ermeyince seferden dönmem" diyerek kesin kararini bildirdi. Nihayet 30 Agustos 1695 günü Mustafa Han halkin da zafer dualari arasinda Avusturya isgalindeki Macaristan'i kurtarmak için ilk sefrine çikti. 9 Eylül günü Lipva kalesini alindi. 22 Eylül'de Lagos kalesi yakininda Temes suyu kenarinda bulunan Avusturya ordusunu bozguna ugratti. Lagos Osmanlilarin eline geçti. Bu arada ordunun ikinci bir koluda Sabes kalesini zabtetti. Mevsimin ilerlemesiyle Mustafa Her ordunun basinda Istanbul'a döndü. halk bu büyük zafer için senlikler yapti.
Padisah, Avusturya üzrine ikinci seferine 20 Nisan 1696'da çikti. Osmanli ordusu Belgrad'a vardiginda düsman kuvvetlerinin Temesvar-i muhasara altina aldigi haberi geldi. Bu cihet üzerinde yol alan Osmanli ordusu, düsmani Olas suyu kenarind yakaladi. Yapilan muharebede Avusturyalilar maglup ve perisan oldu. Kumandalari savas alaninda öldü. Padisah Istanbul'a döndügünde, Andros önlerinde venedik donanmasina büyük zaviat verdiren Mezemorta Hüseyin Pasa, bütün toplarini atesleyerek kendisini selamliyordu.
Muzaffer padisah, Avusturya'ya son ve kesin bir darbenin vurulmasi için yenis bir seferin luzumunainaniyordu. Ancak 17 Haziran 1677'de bu maksatla çikilan sefer, sadrazam Elmas mehmed Pasa ile temesvar muhafizi Koca Cafer pas'nin padisah'i yanlis yola sevketmeleri Zente bozgununa sebep oldu. Bu sorada Venedik, Rusya ve Lehistan birlikleri de saldiriya geçtiler. Padisah sulh istemek zorunda aldi. Uzun görüsmelerin sonunda imzalanan karlofça antlasmasiyla (1699) Erdel ve Mcaristan'in büyük bölümü Osmanlilar elinden çikti. Azak kalesi Ruslara birakildi. Kamanice, Ukranya be Podolya eyaletlerinin ise lehistan aldi. Bu genis toprak parçalarinin Osmanlilar elinden çikmasinin izleri pek derin oldu. Osmanlilarinin adil idaresininden ayrilmak istemeyen 1400 macar ailesi göz yas- lari içerisinde Türk topraklarina Hicret ettiler.
Sultan Mustafa Han, Karlofça antlasmasindan sonra askeri ve mali teskilatlarla islahat hareketlerine giristi. Donanmada çektiri usulünün kullanilmasi terk edilerek kalyon sistemine geçildi.Bilhassa Mezemota Hüseyin Pasa'nin kapdan-i deryalik döneminde yaptigi çalismalar ile kisa bir sürede kalyon miktari 40'a ulasti. Ayrica bahriyenin islahi ve ihtiyaçlarinin giderilmesi için bir kanunname ilan edildi. Buna göre deniz ümerasinin bahriyeden yetisme kimselerdem seçilmesi esasi getiriliyordu. Diger taraftan kapikulu ocaklari arasinda yapilan islahatlar yeniçeri ve sipahilerin hoslarina gitmedi. Bazi devlet adamlarinin tahriki ile baslayan ayaklanma sonunda Sultam Mustafa Han 22 Agustos 1703'de tahttan indirildi. Saraya geldiginde kapida kendisini feryad ederek karsilayan Valide Sultan'in elini öptükten sonra; "Kul beni tahttan indirmisler, yerine karindasim Sultan Ahmed'i padisah eylemisler; Allah mubarek eyleye,evladlarim kendisine Allah emaneti olsun"sözleriyle kendisine ayrilan özel daireye çekildi. Mustafa Han, hizmetleri ortada iken karsilastigi bu durumdan dolayi çok mütessir oldu. istiska hastaliginda da muzdarip bulunan Sultan, nihayet 20 Aralik 1703'de vefat etti. Yeni Camii'deki türbede babasinin ayak ucuna defnedildi.
Dokuz seneye yakin Osmanli sultanligi yapan Ikinci Mustafa Han, muktedie,gayretli,vatanperver,çaliskan ve degerli bir padisahti. Ordularin basinda sefere giden son Osmanli sultanidir. Alimlere ve hocasina karsi hürmeti çok fazla idi. Edebiyata merali olup "Meftuni" ve "ikbali" mahlasiyla siirler yazmistir.
Sultan Mustafa, ceddi kanuni Sultan Süleyman gibi bizzat ordusunun basinda sefere çikmak istiyordu. Devlet adamlari Sultan'in sefere çikmasi halinde büyük masraflar gerekecegini ve kazara bir yenilgi halinde de adinin maglup bir hükümdara çikacagini bildirdiler. Bunun üzerine Sultan Mustafa; " Bana hazine lazim degil. Kuru ekmek yerim. Vucudumu din ugruna feda ederim.Her ne denlü mesakkat arz olinsa, sabr ve tahammül ederim. Hizmet-i ibadullah (halka hizmet tamama ermeyince seferden dönmem" diyerek kesin kararini bildirdi. Nihayet 30 Agustos 1695 günü Mustafa Han halkin da zafer dualari arasinda Avusturya isgalindeki Macaristan'i kurtarmak için ilk sefrine çikti. 9 Eylül günü Lipva kalesini alindi. 22 Eylül'de Lagos kalesi yakininda Temes suyu kenarinda bulunan Avusturya ordusunu bozguna ugratti. Lagos Osmanlilarin eline geçti. Bu arada ordunun ikinci bir koluda Sabes kalesini zabtetti. Mevsimin ilerlemesiyle Mustafa Her ordunun basinda Istanbul'a döndü. halk bu büyük zafer için senlikler yapti.
Padisah, Avusturya üzrine ikinci seferine 20 Nisan 1696'da çikti. Osmanli ordusu Belgrad'a vardiginda düsman kuvvetlerinin Temesvar-i muhasara altina aldigi haberi geldi. Bu cihet üzerinde yol alan Osmanli ordusu, düsmani Olas suyu kenarind yakaladi. Yapilan muharebede Avusturyalilar maglup ve perisan oldu. Kumandalari savas alaninda öldü. Padisah Istanbul'a döndügünde, Andros önlerinde venedik donanmasina büyük zaviat verdiren Mezemorta Hüseyin Pasa, bütün toplarini atesleyerek kendisini selamliyordu.
Muzaffer padisah, Avusturya'ya son ve kesin bir darbenin vurulmasi için yenis bir seferin luzumunainaniyordu. Ancak 17 Haziran 1677'de bu maksatla çikilan sefer, sadrazam Elmas mehmed Pasa ile temesvar muhafizi Koca Cafer pas'nin padisah'i yanlis yola sevketmeleri Zente bozgununa sebep oldu. Bu sorada Venedik, Rusya ve Lehistan birlikleri de saldiriya geçtiler. Padisah sulh istemek zorunda aldi. Uzun görüsmelerin sonunda imzalanan karlofça antlasmasiyla (1699) Erdel ve Mcaristan'in büyük bölümü Osmanlilar elinden çikti. Azak kalesi Ruslara birakildi. Kamanice, Ukranya be Podolya eyaletlerinin ise lehistan aldi. Bu genis toprak parçalarinin Osmanlilar elinden çikmasinin izleri pek derin oldu. Osmanlilarinin adil idaresininden ayrilmak istemeyen 1400 macar ailesi göz yas- lari içerisinde Türk topraklarina Hicret ettiler.
Sultan Mustafa Han, Karlofça antlasmasindan sonra askeri ve mali teskilatlarla islahat hareketlerine giristi. Donanmada çektiri usulünün kullanilmasi terk edilerek kalyon sistemine geçildi.Bilhassa Mezemota Hüseyin Pasa'nin kapdan-i deryalik döneminde yaptigi çalismalar ile kisa bir sürede kalyon miktari 40'a ulasti. Ayrica bahriyenin islahi ve ihtiyaçlarinin giderilmesi için bir kanunname ilan edildi. Buna göre deniz ümerasinin bahriyeden yetisme kimselerdem seçilmesi esasi getiriliyordu. Diger taraftan kapikulu ocaklari arasinda yapilan islahatlar yeniçeri ve sipahilerin hoslarina gitmedi. Bazi devlet adamlarinin tahriki ile baslayan ayaklanma sonunda Sultam Mustafa Han 22 Agustos 1703'de tahttan indirildi. Saraya geldiginde kapida kendisini feryad ederek karsilayan Valide Sultan'in elini öptükten sonra; "Kul beni tahttan indirmisler, yerine karindasim Sultan Ahmed'i padisah eylemisler; Allah mubarek eyleye,evladlarim kendisine Allah emaneti olsun"sözleriyle kendisine ayrilan özel daireye çekildi. Mustafa Han, hizmetleri ortada iken karsilastigi bu durumdan dolayi çok mütessir oldu. istiska hastaliginda da muzdarip bulunan Sultan, nihayet 20 Aralik 1703'de vefat etti. Yeni Camii'deki türbede babasinin ayak ucuna defnedildi.
Dokuz seneye yakin Osmanli sultanligi yapan Ikinci Mustafa Han, muktedie,gayretli,vatanperver,çaliskan ve degerli bir padisahti. Ordularin basinda sefere giden son Osmanli sultanidir. Alimlere ve hocasina karsi hürmeti çok fazla idi. Edebiyata merali olup "Meftuni" ve "ikbali" mahlasiyla siirler yazmistir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder