MAHMUD HAN-II
Babasi : Abdülhamid Han-I
Annesi : Naks-i Dil Sultan
Dogumu : 20 Temmuz 1786
Vefati : 1 Temmuz 1839
Saltanati : 1808-1839
Annesi : Naks-i Dil Sultan
Dogumu : 20 Temmuz 1786
Vefati : 1 Temmuz 1839
Saltanati : 1808-1839
Osmanli sultanlarinin otuzuncusu ve islam halifelerinin doksan besincisi. 20 Temmuz 1786'da Istanbul'da dogdu. Küçük yastan itibaren yüksek din ve fen ilimlerini, devrin kiymetli alimlerinden ögrendi. Amcasi Üçüncü Selim Han onun yetismesine çok itina göstererek, modern askeri ve teknik bilgilerle devlet idaresini iyi bir sekilde ögrnmesini sagladi. Tahttan indirildikten sonra da yegeni Mahmud'la sik sik görüserek , ona tavsiyelerde bulundu. 28 Temmuz 1808'de Alemdar Mustafa Pasa vak'asi Üzerine Osmanli tahtina çikti.
Alemdar Mustafa Pasa'yi sadrazamliga getiren Mahmud Han, öncelikle asileri ortadan kaldirdi. Sekban-i cedid adiyla yeni ve modern bir ordu kurdu. Yeniçerileri itaat ve disiplin altina almak için kanunlar koydu. Ancak bu gelismelere karsi çikan yeniçeriler, 15 Kasim 1808'de büyük bir isyan çikararak Alemdar'i öldürdüler. Makmud Han, yenilikleri durdurmak zorunda kaldi.
Sultan Mahmud iç islerle ugrasirken, Eflak ve Bogdan'a sahip olmak isteyen Ruslar, Osmanli Devleti' ne savas açarak Eflak, Bogdan, Besarabya ve Dobruca'yi kisa sürede isgal ettiler. Balkanlarda Sirp ve Hicaz'da Vehhabi isyanlari çikarak süratle genisledi. Bu isyanlar üzerine Mahmud Han 1812'de Ruslarla Bükres antlasmasini imzalamak zorunda kaldi.
Alemdar Mustafa Pasa'yi sadrazamliga getiren Mahmud Han, öncelikle asileri ortadan kaldirdi. Sekban-i cedid adiyla yeni ve modern bir ordu kurdu. Yeniçerileri itaat ve disiplin altina almak için kanunlar koydu. Ancak bu gelismelere karsi çikan yeniçeriler, 15 Kasim 1808'de büyük bir isyan çikararak Alemdar'i öldürdüler. Makmud Han, yenilikleri durdurmak zorunda kaldi.
Sultan Mahmud iç islerle ugrasirken, Eflak ve Bogdan'a sahip olmak isteyen Ruslar, Osmanli Devleti' ne savas açarak Eflak, Bogdan, Besarabya ve Dobruca'yi kisa sürede isgal ettiler. Balkanlarda Sirp ve Hicaz'da Vehhabi isyanlari çikarak süratle genisledi. Bu isyanlar üzerine Mahmud Han 1812'de Ruslarla Bükres antlasmasini imzalamak zorunda kaldi.
Serasker Hursid Pasa, kisa sürede Sirp isyanini bastirdi. Kavalali Mehmet Ali Pasa da Vehhabi ayaklanmasini önlemek üzere görevlendirildi. Hicaz'i istila eden Vehhabiler, Ehl-i sünnet müslümanlara akilnalmaz iskence ve zulümler yaptiklari gibi, dine hakaretleri de dayanilamayacak mertebeye gelmisti. Mehmet Ali pasa, yaptigi silahli mücadelelerden sonra, mübarek beldeleri Vehnabilerden temizledi.
Zafer haberine çok sevinen Mahmud Han, Misir valisi Mehmet Ali Pasa'ya ihsanlarda bulundu. Mahmud Han 1821'de ortaya çikan Mora isyanini kisa sürede bastirirken, ayaklanmanin ele basisi olarak gördügü Patrik Gregorios'u patrikhanenin ortakapisinda astirdi.Sultan Mahmud bu olaylar sirasinda yeniçeri ve sipahilerin tecavüz ve zorbaliklarinin önüne geçilemeyecek bir hal aldigini gördü.
Ayni zamanda yeni talim ve egitim kurallarini da reddeden bu fesat ocaginin ortadan kaldirilmasi emrini verdi. Sancak-i serif çikarilip dinine ve padisaha bagli olanlarin onun altinda top- lanarak mücadeleye girismesi istendi. Böylece Türk Tarihinde esine ilk defa rastlanan bir olayla Padisah'a bagli birlikler halkla bütünleserek, fitne ve fesat yuvasi yeniçeri ve sipahi ocaklarini ortadan kaldirdi- lar.Yeniçeri ocaginin kaldirilmasi hayirli bir olay kabul edilerek, tarihe "Vak'a-i Hayriye" adiyla geçti.
Mahmud Han büyük bir gayret ve çalismayla kisa sürede Asakir-i Mansure-i Muhammediyye adiyla yeni ve Avrupai tarzda sistemli bir orduya sahip oldu. Topçu, lagimci ve hurmbaraci ocaklarini islah etti. Mekteb-i Bahriyeyi kurdu.
Mahmud Han büyük bir gayret ve çalismayla kisa sürede Asakir-i Mansure-i Muhammediyye adiyla yeni ve Avrupai tarzda sistemli bir orduya sahip oldu. Topçu, lagimci ve hurmbaraci ocaklarini islah etti. Mekteb-i Bahriyeyi kurdu.
Egitim ve ögretim en üst seviyeye çikarmak için Avrupa'dan hocalar getirtti. Ancak osmanli Devleti'ndeki bu sür'atli ve olumlu gelisme, Avrupa devletlerini hosnud etmedi. ingiliz ve Fransizlar Osmanli Devleti içerisindeki Mustafa Resid Pasa gibi adamlarin yardim vadiyyle aldatarak, Rusya ile harbe sebebiyet verdikleri gibi, Misir valisi Mehmet Ali Pasa'yi da devletine karsi kiskirttilar.
Sultan mahmud Han bu durumda; Bir yandan devlete yeni nizan verirken, bir yandan da buhran çikaran iç ve dis düsmanlarala ugrasarak isyanlari bastirmaya ve imparatorlugu kurtarmaya çalisiyordu.
Bunlar arasinda en kötüsü Misir valisi Memet Ali Pasa'nin çikardigi isyan olup, hadise milletler arasi agir bir mes'ele halini aldi. Nitekim bütün buhranlar karsisinda, irdesi, sabri ve cesareti kirilmayan Hakan, bu hadisenin istirabi içinde 1 Temmuz 1839'da hayata gözlerini yumdu. Cenazesi Çemberlitas'taki türbesine defn edildi.
Ikinci Mahmud Han, askeri, idari ve san'at sahalarinda kendini çok iyi yetistirmis, dindar,akilli,zeki,çaliskan ve azim sahib bir padisahti. Ilim ve san'at adamlarina ve eserlerine ziyadesiyle alaka gösterir, kiymet verip himaye ederdi. Osmanli Devleti'nin ilerlemesini, teknik ve sanayide devrin seviyesine ulasilmasinda görüyordu. gayret ve sebat sahibi bisr padisahti. Devrindeki bütün hadiseler karsisinda asla ümitsizlik ve gevseklik göstermedi.
Ikinci Mahmud Han, askeri, idari ve san'at sahalarinda kendini çok iyi yetistirmis, dindar,akilli,zeki,çaliskan ve azim sahib bir padisahti. Ilim ve san'at adamlarina ve eserlerine ziyadesiyle alaka gösterir, kiymet verip himaye ederdi. Osmanli Devleti'nin ilerlemesini, teknik ve sanayide devrin seviyesine ulasilmasinda görüyordu. gayret ve sebat sahibi bisr padisahti. Devrindeki bütün hadiseler karsisinda asla ümitsizlik ve gevseklik göstermedi.
Düsmanlara ve asilere karsi aciz, fakat devlet nizamina ve yeniliklere engel olan yeniçeri ocagini ve basina buyruk kimseleri ortadan kaldirmakla en büyük inkilabi gerçeklestirdi. Lakin is basinda iktidar sahibi ve dinine bagli devlet adamlarinin bulunamayisionunyalniz kalmasina sebep oldugu gibi yeniliklerle kesin bir neticeye varmasinida önledi.
Ayrica sair olan ve siirlerinde Adli mahlasini kullanan Mahmud Han, bu buhran devresinde, yaptirdigi ilim, san'at eserleri, hayir kurumlari ve sosyal müesseseleri ile ülkeyi imar etti.
Ayrica sair olan ve siirlerinde Adli mahlasini kullanan Mahmud Han, bu buhran devresinde, yaptirdigi ilim, san'at eserleri, hayir kurumlari ve sosyal müesseseleri ile ülkeyi imar etti.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder